Жиырма бірінші ғасырда білім беру

Қазіргі заманда білім берудің экономика мен қоғамның жаңа сапасын қалыптастырудың маңызды факторы ретіндегі маңызы адами капитал ықпалының өсуімен қатар арта түсуде. Бұлар – әлемдік табиғи ресурстардың толықтығы, энергетикалық дағдарыс туралы хабардар болу, экологиялық проблемалар, адамзатты қажетті ресурстармен (азық-түлік, өнеркәсіптік шикізат, энергия және т.б.) қамтамасыз ету проблемалары, адам денсаулығы проблемалары, адам кедейлігі проблемасы, өнеркәсіптік даму бағыттарын қайта бағалау, адамдардың өмір сүру әлеуметтік жағдайларын түбегейлі жақсарту, адам ортасының физикалық шекарасын кеңейту, барлық халықтар үшін бейбітшілікті қамтамасыз ету, жылдам бағыттарын қайта бағалау, адамдардың өмір сүру әлеуметтік жағдайларын түбегейлі жақсарту, адам ортасының физикалық шекарасын кеңейту, барлық халықтар үшін бейбітшілікті қамтамасыз ету, жылдам өсуді реттеу XXI ғасырдағы білім беру қазіргі заманның осы жаһандық проблемаларын шешудің кепілі болып табылады. Дәл білім беру процесінде адам мәдени құндылықтарды игереді. Білім мазмұны әр түрлі елдер мен халықтардың мәдени мұраларынан, үнемі дамып келе жатқан ғылымның түрлі салаларынан, сондай-ақ адамның өмірі мен практикасынан сызылып, үздіксіз толықтырылып отырады. Әлем бүгінде білім беру саласындағы күш-жігерін біріктіріп, әлем азаматын және бүкіл ғаламшарды тәрбиелеуге ұмтылуда. Әлемдік білім беру кеңістігі қарқынды дамып келеді. Сондықтан әлемдік қауымдастық адамды тәрбиелеудің жаһандық стратегиясын қалыптастыруды талап етеді (оның тұратын жері мен еліне, білімінің түрі мен деңгейіне қарамастан). Білімі (дереккөз) Бiлiм беру – отбасы, мектеп, бұқаралық ақпарат құралдары сияқты әлеуметтiк институттар жүйесi арқылы бiлiм алу, психикалық, танымдық және шығармашылық қабiлеттерiн дамыту дағдылары мен қабiлеттерiн игеру жолымен адам болу тәсiлдерiнiң бiрi. Бiлiм алудың негiзгi тәсiлi – оқыту және өз бетiнше бiлiм алу, яғни бiлiмiн, дағдысы мен қабiлетiн адам өз бетiнше, басқа оқытушылардың көмегiнсiз алған жағдайда. Білім беру функциялары: 1. Экономикалық – қоғамның әлеуметтік-кәсіби құрылымын қалыптастыру, онда адамдар ғылыми-техникалық инновацияларды игеруге қабілетті және де    Дүниежүзiлiк бiлiм беру кеңiстiгiне сайкес үрдісте КазНУ алдына жан салған емес.(Ist)Дүниежүзiлiк бiлiм беру жүйесiнде белгiлi бiр ғаламдық үрдiс ерекшелiктерi де бар:1. Білім беру жүйесін демократияландыру – сауатсыздық көптеген елдерде жойылды, орта және жоғары білім кеңінен тарады. Бiлiм беру мекемелерiнiң сапасы мен түрлерiндегi айырмашылықтар сақталып қалғанымен, халықтың қалың жiгiне қол жетiмдi болды. Білім беру ұзақтығының ұлғаюы – қазіргі қоғамға жоғары білікті мамандар қажет, бұл білім беру мерзімін ұзарта түседі.3. Оқу сабақтастығы – ғылыми-техникалық төңкеріс жағдайында қызметкер жұмыстың жаңа немесе онымен байланысты түрлеріне, жаңа технологияларға тез ауыса білуі тиіс. Білімді ізгілендіру – мектеп пен мұғалімдердің оқушының тұлғасына, оның мүддесіне, сұрауларына, жеке ерекшеліктеріне назар аударуы. Білімді ізгілендіру – экономикалық теория, әлеуметтану, саясаттану, құқықтық білім негіздері сияқты білім беру процесіндегі әлеуметтік пәндердің рөлін арттыру. Бiлiм беру процесiн интернационалдандыру – әртүрлi елдер үшiн бiрыңғай бiлiм беру жүйесiн құру, бiлiм беру жүйелерiн интеграциялау.7. Оқу процесiн компьютерлендiру – жаңа қазiргi заманғы оқыту технологияларын, телекоммуникация желiлерiн ғаламдық ауқымда пайдалану болып табылады екен ,ағайын.

 Әдебиеттер:

Л.Н. Боголюбов, А.Ю. Лазебникова, А.Т. Кинкулькин., 2018 жыл. – 415 с. І. Хуторской. Әлеуметтік ғылым. Терминдер мен ұғымдар., 2016 жыл. Кравченко А.И.. Әлеуметтік зерттеулер:: Мектесөздігі-анықтамалық / В.В. Барабанов, И.П. Насонова.: ACT баспаханасы: «Астрель» баспасы:

Бегалиева А.К, Муртаза А.Ш.,Смағұл М.Ж. Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті Жоғары оқу орнына дейінгі білім беру факультеті Жоғары оқу орнына дейінгі дайындық кафедрасының оқытушылары Алматы қаласы