Қазақстан университеттеріндегі білім беру: Президент Қ.-Ж. Тоқаевтің 2024 жылғы Жолдауындағы жаңа мүмкіндіктер мен міндеттер
2024 жылы Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтің халыққа Жолдауында білім беру жүйесіне ерекше назар аударылды. Елдің болашағын қалыптастырушы негізгі фактор ретінде білім сапасын арттыру мен инновациялық технологияларға көшу қажеттігі айтылды. Бұл бағытта ЖОО білім беру жүйесі маңызды рөл атқарады. Университеттер — еліміздің интеллектуалдық әлеуетін қалыптастыратын, жасмамандарды сапалыдаярлауға бағытталған негізгі мекемелердің бірі. Президенттің Жолдауын университеттік білім беру жүйесімен байланыстыру арқылы оның дамуындағы стратегиялық міндеттер мен бағыттарды айқындауға болады.
ЖОО білім беру сапасын арттыру
Тоқаевтің айтуынша, білім сапасын көтеру, оны халықаралық стандарттарға сәйкестендіру маңызды болып табылады. Университеттерде оқыту сапасын жақсарту үшін ең алдымен оқу бағдарламалары заман талабына сай жаңартылуы қажет. Жаңа технологиялар мен цифрлық құралдарды қолдану, оқу үдерісін жаңғырту, студенттердің жеке қабілеттерін дамытуға көңіл бөлу маңызды. Университеттерде енгізілген дуальды білім беру жүйесі мен практикаға бағытталған курстар да білімнің нақтыөмірде қолданылуын қамтамасыз етеді.
Сонымен қатар, Президент жастардың ғылыми-техникалық білімдерін дамытудың қажеттілігін атап өтті. Университеттерде ғылым мен өндіріс арасындағы байланысты нығайту, зерттеулерге арналған жобаларды қаржыландыруды арттыру, студенттер мен оқытушылардың ғылыми-зерттеу қызметтерін ынталандыру аса маңызды. Бұлбілім беру мекемелерін тек білім ордасы емес, сонымен қатар ғылымды дамытатын, технологиялық инновацияларды енгізетін орталықтарға айналдыруға септігін тигізеді.
Педагогикалық кадрларды даярлау және біліктілікті арттыру
Жолдауда педагогтардың кәсіби деңгейін көтеру мен мұғалімдер даярлаудың сапасын жақсарту міндеті қойылды. Университеттер де болашақ мұғалімдерді даярлау маңызды бағыттардың бірі болып саналады, себебі мектептер мен колледждерге жоғары білікті кадрларды ұсыну білім жүйесінің жалпы сапасына тікелей әсер етеді. Университеттер педагогикалық білім беру бағдарламаларын заманға сай мазмұнмен толықтырып, студенттердің кәсіби құзыреттіліктерін дамытуға ерекше көңіл бөлуі қажет. Әсіресе, ақпараттық технологияларды пайдалану, қашықтықтан оқыту жүйелерін меңгеру, шет тілдерін білу секілді қабілеттерге ерекше мән берілуі керек.
Жастардың болашақта еңбек нарығына бейімделуі
Президент Жолдауында болашақ мамандардың еңбек нарығында сұранысқа ие болуына баса назар аударылды. Университеттер түлектерін жұмысқа орналасуға даярлауы керек, соның ішінде практикалық білімді нығайтуға, кәсіпкерлік дағдыларын дамытуға ықпал етуі қажет. Университеттер мен бизнес-сектор арасындағы байланыс нығайып, студенттердің нақты өндірістік тәжірибеге қол жеткізуі керек.
Еліміздің жоғары оқу орындарында кәсіпкерлік, инновациялық менеджмент секілді пәндерді оқыту арқылы студенттерге өз ісін ашу немесе түрлі жобаларды басқару мүмкіндіктерін беру қажет. Бұл жастардың өз мамандықтары бойынша ғана емес, түрлі салаларда бейімделіп, кәсіби өсуіне жол ашады.
Университеттік инфрақұрылым мен цифрлық технологиялар
Президенттің жолдауында айтылғанцифрлық экономика мен технологиялық жаңғыртуларға көшу талабы университеттер үшін де маңызды. Жоғары оқу орындарындағы инфрақұрылымды жаңарту, заманауи зертханалар мен цифрлық технологияларды енгізу білім беру процесін тиімді әрі заман талабына сай етуге көмектеседі. Университеттер қашықтықтан білім беру жүйесін дамытуға, студенттер мен оқытушылардың цифрлық сауаттылығын арттыруға басымдық беруі керек.
Сонымен қатар, университеттер студенттерге білім берумен қатар, олардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға жағдай жасап, өздігінен білім алуға ынталандыру қажет. Студенттердің өз жобаларын жүзеге асыруға қолдау көрсету, түрлі стартап жобаларға қатысуына мүмкіндік беру маңызды.
Қорыта келе, Қазақстан Республикасы Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтің 2024 жылғы Жолдауында білім беру саласына қойылған талаптар университеттік білім беру жүйесінің әрі қарай дамуындағы стратегиялық бағыттарды анықтайды. ЖОО тек білім беріп қана қоймай, кәсіби және тұлғалық дамуға жағдай жасайтын, ғылыми-техникалық прогрестің орталығына айналуы тиіс. Бұл міндеттерді орындау арқылы Қазақстанның жоғары оқу орындары халықаралық деңгейдегі білім беру мекемелеріне айналып, елдің бәсекеге қабілеттілігін арттыруға елеулі үлес қосады. Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ (farabi.university) ЖОО дейінгі дайындық кафедрасының ұстаздары аталмыш Жолдауды басшылыққа алып, тыңдаушыларға сапалы білім беру, ұлттық құндылықтарды дәріптеу бағытында еренді еңбек етуде.
Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ ЖОО дейінгі дайындық кафедрасының аға оқытушылары А.Қ.Бегалиева, С.Сағнайқызы,